Günümüzde veri merkezlerinin hizmet kalitesini belirlemede bant genişliği tek başına yeterli bir ölçüt değildir. Trafik akış yolları, bağlantıların stabil çalışması, düşük gecikme değerleri ve etkin ağ yönetimi gibi faktörler de dikkate alınmalıdır. Bu unsurlar, kullanıcı tarafında hissedilen performansı doğrudan etkilediği için altyapı tercihlerinde büyük öneme sahiptir.
Peering Nedir? DE-CIX Neden Önemlidir?
İnternet trafiğinin daha hızlı ve etkin şekilde aktarılmasını sağlamak için “peering” olarak bilinen yapıdan faydalanılır. Peering, farklı internet servis sağlayıcılarının ya da ağların doğrudan bağlantı kurarak veri trafiği alışverişi gerçekleştirmesini ifade eder. Bu veri değişimi, IXP (Internet Exchange Point) adı verilen fiziksel noktalar üzerinden gerçekleştirilir.
Almanya’da kurulan ve dünya genelinde en büyük IXP’ler arasında yer alan DE-CIX, İstanbul’daki varlığıyla Türkiye’deki veri merkezlerine büyük avantaj sağlar. Hem yerel hem de uluslararası veri trafiğinin yönetilmesinde önemli rol oynayan bu altyapı, özellikle operatör bağımsız veri merkezleri için düşük gecikme, yüksek bağlantı kararlılığı ve maliyet tasarrufu gibi fırsatlar sunar.
DE-CIX Üzerinden Peering Nasıl Yapılır?
DE-CIX üzerinden peering kurulumu, belirli teknik süreçleri içerir:
- İlk adımda, veri merkezinin DE-CIX omurgasına fiziksel bağlantı sağlaması gerekir. Bu bağlantı genellikle cross-connect ya da metro ethernet üzerinden yapılır.
- Peering yapmak isteyen tarafın ASN (Autonomous System Number) ve IP bloklarına sahip olması gerekir; çünkü bu bilgiler BGP yönlendirmesi için temel gereksinimdir.
- Ardından DE-CIX üzerinde BGP oturumu oluşturulur; bu sayede iki ağ arasında yönlendirme bilgileri karşılıklı olarak paylaşılır.
- Bu aşamada hangi rotaların kabul edileceği, hangi ağ trafiğinin peering’e yönlendirileceği gibi politikalar tanımlanır; route filtreleme ve local preference değerleri buna göre ayarlanır.
- Kurulum tamamlandıktan sonra bağlantı düzenli olarak izlenir; gecikme, jitter ve trafik miktarı gibi metrikler kontrol edilerek gerekirse rota ayarlarında değişiklik yapılır.
Transit Trafiğe Kıyasla Daha Düşük Gecikme
DE-CIX aracılığıyla kurulan doğrudan peering bağlantıları, klasik transit operatörlere göre daha kısa ve daha stabil ağ yolları sunar. Çünkü peering’de veri trafiği, doğrudan bir ortak noktada buluşur ve bu durum, gereksiz yönlendirmeleri ve gecikmeleri önemli ölçüde ortadan kaldırır.
Daha Az Paket Kaybı, Daha Stabil Trafik
Peering bağlantıları, genellikle daha kısa ve daha az yoğunluklu yönlendirme yolları üzerinden ilerler. Bu durum, ağ trafiği için daha stabil bir altyapı anlamına gelir. Öte yandan, transit bağlantılar ise veri paketlerini birçok ara noktadan geçirdiği için gecikme, jitter ve paket kaybı gibi problemlere yol açabilir.
DE-CIX gibi internet değişim noktaları, doğrudan eşleşmiş ASN’ler arasında yüksek bant genişliği ile trafik alışverişi yapılmasına imkân tanır. Bu da TCP bağlantılarında yeniden iletim ihtiyacını azaltırken, UDP protokolü kullanan hizmetlerde ses ve video kesintilerini minimuma indirir.
📌 Avantajları Nedir?
Kesintisiz çalışması gereken canlı yayın servisleri, VoIP uygulamaları ve online oyun platformları, DE-CIX üzerinden yönlendirilen trafik sayesinde çok daha kararlı ve akıcı bir performans elde eder.
Maliyet Avantajı ve Kota Serbestliği
Transit sağlayıcılar, veri merkezlerine sundukları çıkış bağlantılarını gigabayt bazında ücretlendirir ve bu da özellikle yüksek trafik hacmine sahip servisler için maliyet baskısı oluşturur. DE-CIX gibi peering platformları ise farklı çalışır: Aynı platformdaki ağlarla, sabit ücretle veya ücretsiz doğrudan bağlantı kurulabilir. Bu model sayesinde, örneğin Akamai veya Google CDN gibi büyük içerik dağıtım sağlayıcılarıyla doğrudan peering gerçekleştiren veri merkezleri, maliyetlerini azaltırken, müşterilere kota sınırı olmaksızın hizmet sunabilir.
BGP Üzerinde Kurumsal Denetim
Operatöre bağımlı veri merkezlerinde trafik yönlendirme kararları genellikle ISP’nin kontrolündedir. Ancak DE-CIX ile peering yapan ve birden fazla servis sağlayıcıya bağlı veri merkezlerinde, BGP yönlendirme kontrolü tamamen işletmenin elinde olur. Bu durum, performans optimizasyonunun yanında DDoS saldırılarına karşı hızlı blackhole yönetimi, coğrafi rota kontrolü ve müşteri bazlı ağ mühendisliği uygulamaları için büyük avantaj sağlar.
Yerli IX Noktalarıyla Trafik Denetimi
İstanbul’daki DE-CIX gibi yerel değişim noktaları, Türkiye içinde trafik alışverişinin doğrudan gerçekleşmesini mümkün kılar. Bu, özellikle KVKK (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu) kapsamında yurtiçinde üretilen verinin yine yurtiçinde kalmasını sağlamak açısından değerlidir.
Sonuç olarak hem veri güvenliği sağlanır hem de veri trafiğinin izlendiği şeffaflık ortamı oluşur. Bu şeffaflık, Looking Glass gibi sistemlerle kamuya açık şekilde izlenebilir hale gelir.
Türkiye’de DE-CIX’e Bağlı Veri Merkezleri
Türkiye’de yerel peering bağlantılarına sahip ve DE-CIX İstanbul’a doğrudan erişimi bulunan bazı önde gelen veri merkezleri şunlardır:
PenDC – Bursa
PenDC, DE-CIX İstanbul’a doğrudan bağlantısı sayesinde trafiği mümkün olan en kısa rotadan yönlendirebilen operatör bağımsız bir veri merkezidir. Cogent, Turkcell, RETN, GıbırNet, TTI ve Türk Telekom gibi çok sayıda uplink’i aynı anda kullanarak multi-homing yapısında yedeklilik ve esneklik sunar. Özellikle KVKK’ya uyumlu çözümler sunmak isteyen kurumsal müşteriler için yerel trafik yönlendirmesi büyük avantaj sağlar. BGP kontrolünün doğrudan işletme tarafından yapılabilmesi, müşteri trafiğinin hangi rotadan çıkacağını dinamik şekilde belirlemeye imkân tanır.
Radore – İstanbul
Radore, İstanbul’un merkezindeki veri merkeziyle DE-CIX altyapısına yakın konum avantajını iyi değerlendiren sağlayıcılardan biridir. Yüksek hızlı fiber altyapısı, yedekli omurgası ve güçlü IX bağlantıları sayesinde, yurtiçinde başlayan trafiği yerel olarak çözümler. Ayrıca DDoS ataklarına karşı geliştirilmiş yönlendirme ve blackhole altyapısı ile kurumlara güvenli trafik imkânı sunar.
Vodafone – İstanbul
Vodafone’un İstanbul veri merkezi, DE-CIX üzerinden doğrudan peering bağlantılarıyla çalışır. Kurumsal seviyede yüksek bant genişliği, düşük gecikme ve kesintisiz bağlantı (uptime) garantisi sunar. Çoklu taşıyıcı altyapısı ve yedekli sistemleriyle, hem kritik uygulamalar için güvenli trafik hem de KVKK uyumlu yerel yönlendirme sağlar.
Equinix IL2 – İstanbul
Equinix IL2, DE-CIX İstanbul’un en stratejik peering lokasyonlarından biridir. Türkiye’deki servis sağlayıcılarla ve global ağlarla doğrudan trafik alışverişi yapılabilir. N+1 yedekli enerji altyapısı, gelişmiş fiziksel güvenlik önlemleri ve carrier diversity destekli fiber bağlantılar sunar. Ayrıca Equinix Fabric aracılığıyla AWS, Azure ve Google Cloud gibi platformlara özel bağlantılar mümkündür.
Peering, internetin gözle görünmeyen ama hizmet kalitesini derinden etkileyen bileşenlerinden biridir. DE-CIX gibi platformlar üzerinden yapılan doğrudan bağlantılar, sadece daha iyi performans sunmaz; aynı zamanda maliyet, veri güvenliği ve yönetimsel esneklik açısından da ciddi farklar yaratır. DE-CIX’e entegre çalışan operatör bağımsız veri merkezleri, internet trafiğini optimize ederken müşterilerine düşük gecikme, yüksek hız ve daha güvenli bir altyapı sunma şansı yakalar.