Proxmox Sanal Makinelerde Anlık Görüntü Alma (Snapshot)

Table of Contents

Snapshot Nedir?

Snapshot (anlık görüntü), bir sanal sunucunun o anki sistem durumu, disk içeriği ve konfigürasyon verilerinin eksiksiz bir kopyasını oluşturur. Bu yöntem, geleneksel yedeklemelerden farklı olarak, hızlı geri dönüş gerektiren durumlarda devreye girer. Sistem güncellemeleri, uygulama kurulumları veya yapılandırma değişiklikleri öncesinde alınan snapshot’lar, geri alma gereksinimi oluştuğunda güvenli bir çözüm sunar.

Proxmox VE, açık kaynak kodlu sanallaştırma altyapısı ile öne çıkar ve QEMU/KVM makinelerinde snapshot işlemlerini sezgisel arayüzlerle yönetmeyi mümkün kılar. Ayrıca belirli zamanlara bağlı olarak otomatik snapshot alma özelliği, yöneticiler için büyük bir pratiklik sağlar. CentOS tabanlı sistemlerde Proxmox ile snapshot planlamak, özellikle güncellemeler ve servis entegrasyonları sırasında kesintisiz hizmet için etkili bir yöntemdir.

Snapshot Alma İşlemi: Web Arayüzü Üzerinden

Proxmox web arayüzüne giriş yapın.
Sol panelden snapshot almak istediğiniz sanal makineyi seçin.
Üst menüde yer alan “Snapshots” sekmesine geçin.

Create butonuna tıklayın. Açılan pencerede snapshot’a bir isim verin ve isterseniz kısa bir açıklama ekleyin.
“RAM dahil” seçeneğiyle birlikte sistemin bellekteki durumu da kaydedilir. Bu, canlı sistemlerde daha etkili olur ancak daha fazla disk alanı tüketebilir.

İşlem tamamlandığında, snapshot listesinde yeni kaydınız yer alacaktır. Herhangi bir sorun durumunda bu snapshot’a geri dönebilirsiniz.

Komut Satırı ile Snapshot Alma

SSH üzerinden de snapshot alabilirsiniz:

qm snapshot 101 snapshot-adi --description "Güncelleme öncesi yedek"

Buradaki 101, VM ID’sidir. Kendi VM’nizin ID’sine göre bu değeri güncellemelisiniz.

Snapshot’ı listelemek için:

qm listsnapshot 101

Snapshot’tan geri dönmek için:

qm rollback 101 snapshot-adi

Zamanlanmış Snapshot Görevleri Nasıl Oluşturulur?

Proxmox VE içerisinde doğrudan snapshot zamanlaması için bir GUI aracı olmasa da, bu işlemi cron görevleri aracılığıyla otomatik hale getirebiliriz.

Örnek bir cron görevi oluşturmak için:

sudo crontab -e

Örneğin her gece 03:00’te snapshot almak için:

0 3 * * * qm snapshot 101 nightly-snapshot --description "Otomatik gece yedeği"

Snapshot sayısı kontrolsüz şekilde artmaması için bir “temizlik” komutu da yazılabilir:

qm delsnapshot 101 eski-snapshot-adi

Bu işlemleri bash script haline getirip cron’a tanıtmak daha düzenli bir çözüm sunar.

Snapshot Silme İşlemi

Web arayüzünde snapshot sekmesinden ilgili snapshot’ı seçip Remove butonuna tıklayabilirsiniz.

Komutla silmek için:

qm delsnapshot 101 snapshot-adi

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Snapshot ile tam yedekleme arasında ne fark var?

Snapshot, sistemin mevcut halini hızlı geri dönüş için saklarken; tam yedekleme tüm verileri daha kalıcı ve taşınabilir biçimde depolar. Snapshot’lar kısa vadeli ve lokal çözümler için tercih edilir. Tam yedekler ise farklı ortamlar arası aktarım imkânı sağlar.

Snapshot alırken VM’i kapatmak gerekir mi?

Snapshot alırken VM’i kapatmaya gerek duyulmaz çünkü Proxmox canlı snapshot özelliğini destekler. Ancak bazı işlemler sırasında performansta ufak sapmalar gözlemlenebilir. Bu etki, çoğu sistemde fark edilmeyecek düzeydedir.

Snapshot’lar ne kadar disk alanı kaplar?

Snapshot’lar yalnızca değişiklikleri sakladığı için başlangıçta fazla yer kaplamaz. Ancak sistemde zamanla çok fazla değişiklik yapılırsa, snapshot dosyaları ciddi boyutlara ulaşabilir. Bu nedenle periyodik temizlik önerilir.

Zamanlanmış snapshot görevleri Proxmox panelinde görülebilir mi?

Hayır. Bu görevler sistemde cron aracılığıyla çalıştığı için Proxmox GUI’de görünmez. Takibini yapmak için script’lere log eklenebilir ya da syslog üzerinden izlenebilir.

Snapshot geri yükleme sırasında veri kaybı olur mu?

Geri yükleme işlemi, snapshot alındığı andan sonraki tüm değişiklikleri siler. Bu nedenle önemli veriler varsa yedek alınmadan rollback yapılmamalıdır.